 Пачатак верасня ў Оршы прайшоў пад знакам тыдня беларускай
мовы з гучным лозунгам: «Не пакідайце ж мовы беларускай, каб не ўмёрлі».
Ініцыятарам акцыі выступіла ўстанова «Музейны комплекс гісторыі і культуры
Аршаншчыны». Ідэю падтрымалі аддзелы культуры і адукацыі
гарвыканкама. Дырэктар музейнага комплексу Ірына Воранава, выступаючы каля
помніка Уладзіміру Караткевічу перад шырокай грамадскай аўдыторыяй, сказала, што
ідэя правядзення тыдня звязана з тым фактам, што беларуская мова ўключана сёлета
ў атлас ЮНЕСКА «Мовы свету ў небяспецы». І прыйшла пара прымаць меры, каб
захаваць нашу непаўторную мову. У старажытнай Оршы дастаткова помнікаў
пісьменства, што сведчаць аб высокай культуры народа. Вось толькі некалькі
яскравых прыкладаў. Гэта Рагвалодаў камень з надпісам, ад даты якога пайшоў час
на дзевятае стагоддзе. Гэта аршанскі «Буквар», выдадзены С. Собалем у 1631
годзе. У Оршы нарадзіўся вядомы беларускі пісьменнік Уладзімір Караткевіч, які
праславіў нашу мову далёка за межамі краіны. Ірына Сяргееўна ў заключэнне
свайго выступлення выказала спадзяванне, што наступны год стане Годам роднай
мовы. Тыдзень мовы быў багаты на мерапрыемствы. Кульмінацыяй яго стала
чацвёртае верасня. У гэты дзень аршанцы збіраліся каля помніка У. Караткевічу, а
ў амфітэатры дзіцячага парку адбылося свята беларускай песні «Дзівосная кветка
народнай душы». Са сцэны гучалі беларускія песні ў выкананні фальклорных
калектываў дарослых і дзяцей, рэжысёрам якога стаў мастацкі кіраўнік гарадскога
драматычнага тэатра Васіль Мігаль. Дарэчы, тэатр уносіць важкі ўклад у
адраджэнне беларускай мовы. Большасць яго пастановак – п,есы беларускіх
драматургаў на роднай мове. Наладжаны творчыя сувязі з тэатрам імя Якуба Коласа.
4 верасня коласаўцы паказалі на сцэне Аршанскага гарадскога цэнтра культуры
п,есу Фёдара Палачаніна «Пазычанае шчасце». У гэты ж дзень урачыста адкрылі
экспазіцыйную залу гарадскога Дома рамёстваў, які месціцца ў будынку бурсы
калегіума езуітаў. Майстры народных промыслаў выставілі ўзоры вырабаў з розных
прыродных матэрыялаў. Цяпер аршанцы і госці горада могуць заказаць тут рэчы ў
нацыянальным беларускім стылі: прадметы інтэр,ера, гліняныя цацкі, мастацкую
апрацоўку скураных прадметаў і шмат што іншае. Майстар мастацкай апрацоўкі дрэва
Ігар Пахомчык задаволены тым, што часцей сталі заказваць самабытныя беларускія
вырабы з дрэва ў стылі мінулых стагоддзяў. Увайшло ў моду ўпрыгожваць дом ці
падворак статуэткамі, выявамі звяроў і птушак. Пабольшала цікавасці да мэблі з
добрых парод дрэва накшталт той, што была ў багатых дамах беларусаў некалькі
стагоддзяў назад. На працягу тыдня беларускасці ў Оршы шэраг мерапрыемстваў
правялі бібліятэкі, музеі, дамы культуры, школы. Гараджане сустракаліся з
пісьменнікамі і паэтамі, удзельнічалі ў адкрытых музейных занятках, зрабілі
экскурсіі па знакамітых мясцінах Оршы.
Вольга Шутава
|
